F-18 Systems Research Aircraft (SRA)
Havacılıkta geliştirilen yeni teknoloji ve konseptleri araştırmak ve test etmek üzere, NASA tarafından, bir adet F-18 kullanılarak, "Systems Researh Aircaft" adı ile bir dizi çalışma yürütülmüştür. Araştırılan konseptlerden en önemlisi, "Power-by-wire" olarak isimlendirilen gelişmiş uçuş kontrol sistemidir. Bu kapsamda uçağın uçuş kontrol sistemi ciddi modifikasyona tabi tutulmuş, uçağa yeni donanım ve yazılımlar yüklenmiştir.
Geçmişte pilotlar uçağı, kumandalar aracılığı ile doğrudan güç uygulayarak yönlendirmekte idi. Artan hızlarda ise daha fazla güce ihtiyaç duyulmakta idi. Bu güç ihtiyacını karşılayabilmek için bulunan çözüm hidrolik güç kullanmaktı. Günümüzde yaygın olarak kullanılmakta olan hidrolik sistemler, karmaşık ve görece ağır hidrolik hatları gerektirmektedir.
Bu noktada ise devreye "Power-by-wire" olarak adlandırılan yeni nesil uçuş kontrol sistemleri girmektedir. Bu sistem, hidrolik sistemle karşılaştırılamayacak kadar hafif olan fiberoptik kablolardan ve yerine göre dahili hidrolik güçle veya elektrik gücü ile çalışan hareketlendiricilerden oluşmaktadır.
Tarihçe
SRA programının temel amacı, en yeni ve en gelişmiş teknolojilerin uçuş testlerini gerçekleştirmektir. Bu kapsamda, elektrik kontrollü hareketlendiriciler, Schlieren görüntüleme yöntemi, havadan havaya küresel konumlama sistemi, üretim destek uçuş kontrol bilgisayarı gibi teknoloji ve tekniklerin uçuş testleri gerçekleştirilmiştir.
Elektrik Kontrollü Hareketlendiriciler Tasarım Doğrulama Programı (EPAD)
Bu programın amacı, kontrol yüzeylerine kullanılan ve uçağın uçuş kontrol bilgisayarından gelen sinyalleri mekanik hareketlere çeviren sistemlerde gelişmiş hareketlendiricilerin kullanımını araştırmaktır.
NASA, Amerikan Hava ve Deniz kuvvetleri tarafından ortak olarak yürütülen program kapsamında, SRA üzerinde iki tür hareketlendirici, başarılı bir şekilde test edilmiştir: Akıllı Hareketlendirici ve Elektro-hidrostatik hareketlendirici. Üçüncü bir tür olarak ise, elektro-mekanik hareketlendirici kullanılmıştır. Bu tür hareketlendiriciler, geleneksel olarak kullanılmakta olan, görece ağır ve karmaşık hidrolik sistemlerde kullanılan hidrolik hareketlendiricilerin alternatifi olarak, bakım ve işletme maliyetini düşürmekte ve bakım kolaylığı sağlamaktadır.
Uçak Özellikleri
- Uzunluk:17.1m
- Kanat Açıklığı:12.3m
- Yükseklik:3.2m(Kanopi yüksekliği)
- Maks. Kalkış Ağırlığı:17,690kg
- Yakıt Ağırlığı:4,535kg
- Motor:71.2kN(x2 GE F404-GE-400 turbofan)
Teknik Raporlar
NASA Facts
NASA'nın hazırladığı program tanıtım dökümanı
(3 Sayfa)
Belgeyi Göster
Flight Test Experience with an Electromechanical Actuator
Power-by-wire uçuş kontrol sistemi için bir elektro-mekanik hareketlendirici ile yapılan testleri anlatan NASA dökümanı
(10 Sayfa)
Belgeyi Göster
F-18 Systems Research Aircraft Facility
F-18 SRA projesini tanıtan NASA dökümanı
(34 Sayfa)
Belgeyi Göster